نمایشنامه‌ها این قدرت را دارند تا بازیگران، کارگردانان، نویسندگان و طراحان را گرد هم بیاورند و برای خوانندگان و بینندگان تجربه‌ای به یاد ماندنی خلق کنند. نمایش جادویی است که تماشاگران را به دنیا یا زمان دیگری می‌برد و در آن هر چیزی ممکن است اتفاق بیفتد.
زیبایی نمایشنامه‌ها در این است که افراد در هر سنی از آنها لذت می‌برند و برای هر فردی، خواه طرفدار موزیکال یا شکسپیر باشید، چیزی برای ارائه دارد. آنها تجربه‌ای منحصربه‌فرد و صمیمی را به وجود می‌آورند و به مخاطبین این امکان را می‌دهند تا با بازیگران ارتباط برقرار کند و همین دلیلی است که نمایش را از سایر سرگرمی‌ها متمایز می‌کند.
نمایشنامه راهی برای فرار از زندگی روزمره، تأمل در تجربیات انسانی و برقراری ارتباط معنادار بین آنهاست. بنابراین، چه نمایشنامه‌خوان باتجربه یا یک تازه وارد به دنیای نمایشنامه باشید، این مقاله برای شماست تا بیشتر با این دنیای بی‌نظیر آشنا شوید.
20 تا از بهترین نمایشنامههای دنیا
در ادامه لیستی از بهترین نمایشنامههای تمام دوران‌ها آورده شده است که می‌توانید کتاب بعدی خود را از بین آنها انتخاب کنید!
1.مرگ فروشنده اثر آرتور میلر
مرگ فروشنده نمایشنامه‌ای به قلم آرتور میلر، نمایشنامه نویس آمریکایی است که در سال ۱۹۴۹ منتشر شد. این نمایشنامه اولین بار در زمان انتشارش در تئاتر برادوی به اجرا درآمد و جایزه تونی برای بهترین نمایشنامه و جایزه پولیتزر برای درام را برنده شد. این اثر همچنین به طور گسترده به عنوان یکی از بزرگترین نمایشنامههای آمریکایی در قرن بیستم در نظر گرفته می‌شود.
ویلی لومان، قهرمان داستان، می‌خواهد مرد مهمی باشد و معتقد است که پس از مرگش همه او را به‌عنوان مردی «بزرگ» به یاد خواهند داشت و بر این باور است که اگر به اندازه کافی پول در بیاورد، زندگی‌اش عالی خواهد بود. برای او پول به معنای امنیت و موفقیت است و همیشه زندگیش را با دیگران مقایسه می‌کند. با این حال در تمام عمرش نتوانست جایگاه خود را پیدا کند یا از زندگیش راضی باشد.
2. شاه لیر اثر ویلیام شکسپیر
شاه لیر نمایشنامه‌ای تراژدی به قلم شکسپیر است که بر اساس اسطوره لیر بریتانیایی نوشته است. دو دختر بزرگ لیر شاه با چاپلوسی توانستند پادشاهی را از آن خود کنند. پادشاه سلطنت را به آن دو می‌بخشد و سومین دخترش که او را بسیار دوست داشت، تبعید می‌کند.
این کار عواقب جبران ناپذیری برای پادشاه و سلطنت داشت. دختران بزرگش پس از بدست آوردن سلطنت، او را طرد می‌کنند و همه‌ی این اتفاقات باعث می‌شود تا لیر شاه به تدریج به سرگردانی و دیوانگی کشیده شود. اما دختر تبعید شده سعی دارد تا به خانه بازگردد و سلطنت را پس بگیرد اما آیا موفق خواهد شد یا نه؟
3. مرغ دریایی اثر آنتون چخوف
مرغ دریایی در سال 1895 توسط آنتون چخوف نوشته شد. این اثر اولین نمایشنامه از چهار نمایشنامه اصلی او محسوب می‌شود و دارای گروه شگفت انگیزی از شخصیت‌های متنوع است که چخوف از آنها برای روایت داستانی از عشق و درگیری استفاده می‌کند. این نمایش در روستایی واقع در روسیه اتفاق می‌افتد و شخصیت اصلی آن کنستانتین نام دارد که نویسنده‌ای جوان است.
او برای اجرای نمایشی آماده می‌شود و مهمان افتخاری این نمایش، مادر یکی از بازیگرش به نام آرکادینا است. روابط عاشقانه پیچیده، هنر، رنج و پوچی زندگی مضامین اصلی این اثر تراژیک هستند که چحوف به زیبایی آن را به تصویر کشیده است.
4. هدا گابلر اثر هنریک ایبسن
ایبسن، نویسنده‌ای نروژی است که به او لقب «پدر درام مدرن» را نیز داده‌اند. هدا گابلر یکی از معروف‌ترین آثار این نویسنده است. هدا دختر ژنرالی است که مجبور شده است به ازدواج با مردی به نام تسمان تن دهد. او از این ازدواج بسیار ناراضی است و سعی دارد تا با معشوق قبلی‌اش دوباره ارتباط برقرار کند.
هدا گابلر یکی از معروف‌ترین کاراکترها در تاریخ نمایشنامه دراماتیک است و به نوعی با هملت مقایسه می‌شود. این اثر اولین بار در سال 1891 در مونیخ به نمایش درآمد و نگاهی عمیق به سرشت انسان‌ها و چهره‌ی کثیف آنها می‌اندازد.
5. مده‌آ اثر اوریپید
جهنم در مقایسه با خشم یک زن تحقیر شده هیچ است! مده‌آ، که توسط همسرش یاسون طرد شده، حالا در تحمل این رنج و عطش انتقام بین دو راهی است. مده‌آ در حقیقت یک ساحره است که پیش از ازدواج کمک بزرگی به یاسون کرده بود و پس از ازدواج با یکدیگر صاحب دو فرزند شده‌اند.
اما مده‌آ بارها از سوی همسرش مورد توهین و خیانت قرار گرفته است. در نهایت، او انتقام را انتخاب می‌کند و به روشی کاملا دور از تصور نقشه خود را عملی می‌کند. این کتاب یکی از به یادماندنی‌ترین آثار یونان کلاسیک به شمار می‌رود.
6. در انتظار گودو اثر ساموئل بکت
در انتظار گودو که در سال 1953 منتشر شده است، نمایشنامه‌ای به قلم ساموئل بکت است و یکی از مهم‌ترین نمایشنامههای قرن بیستم محسوب می‌شود. این اثر داستان دو مرد به نام‌های ولادیمیر و استراگون را تعریف می‌کند که منتظر ورود شخصی به نام گودو هستند. در طی این انتظار طولانی، آنها با افرادی مواجهه می‌شود که می‌آیند و می‌روند اما گودو هیچگاه بر سر قرار حاضر نمی‌شود.
این نمایشنامه غالبا از گفت و گوی بین این دو شخصیت تشکیل شده و بازی کلامی زیبایی را شکل می‌دهد. آنها هیچ ایده‌ای درباره‌ی گودو یا زمان رسیدنش ندارند و این انتظار بی‌پایان به نوعی تصویرگر انتظار انسان‌ها برای یافتن معنا در زندگی است.
7. اتوبوسی به نام هوس اثر تنسی ویلیامز
اتوبوسی به نام هوس یکی از موفق‌ترین نمایشنامههای آمریکایی است که در سال 1947 توسط تنسی ویلیامز نوشته شد و در سال 1948 جایزه پولیتزر را در بخش درام دریافت کرد. این نمایشنامه اولین بار در 3 دسامبر 1947 در تئاتر برادوی به نمایش در آمد و پس از 440 اجرا در 17 دسامبر 1949 اجرای آن به پایان رسید. این اجرا به کارگردانی الیا کازان و با بازی جسیکا تاندی، مارلون براندو، کیم هانتر و کارل مالدن بود که تاندی برای بازی در نقش بلانش دوبوآ برنده جایزه تونی بهترین بازیگر زن در نمایشنامه شد.
بلانش دوبوآ شخصیت اصلی این اثر است که دهه سی سالگی خود را سپری می‌کند و در زندگی سختی‌های زیادی تحمل کرده است. او به تازگی با از دست دادن خانه‌ی خود به دیدن خواهرش می‌رود اما آنها اصلا رابطه‌ی خوبی با یکدیگر ندارند…
8. برخیز و بخوان! اثر کلیفورد اودتس
برخیر و بخوان! نمایشنامه ای از کلیفورد اودتس است که در سال 1935 منتشر شد. این اثر درباره خانواده‌ای از مهاجران یهودی در شهر نیویورک است که در دوران رکود بزرگ زندگی می‌کنند. اجرای برادوی این نمایشنامه تا سال 1938 و در مجموع 524 بار به نمایش درآمد و لوتر آدلر و فرانسیس فارمر در آن نقش آفرینی کردند. این کتاب اولین موفقیت بزرگ کلیفورد اودتس بود و همچنان یکی از محبوب‌ترین آثار او باقی مانده است.
داستان این کتاب در یک آپارتمان مسکونی در نیویورک رخ می‌دهد و سرگذشت سخت و تلخ خانواده‌ای را برایمان بازگو می‌کند. این داستان طنزآمیز و غم انگیز در مورد مبارزات یهودیان مهاجر در آمریکا در دوران رکود است و توانست در مدت کوتاهی تأثیر زیادی بر مخاطبین و منتقدان بگذارد.
9. تارتوف اثر مولیر
تارتوف نمایشنامه‌ای کمدی از مولیر است که برای اولین بار در سال 1664 به روی صحنه رفت. داستان این نمایشنامه حول محور آشنای بین دو مرد به نام‌های اورگون و تارتوف است. تارتوف در نقش مردی بسیار مذهبی و پاکدامن به اورگون نزدیک می‌شود. اورگون نیز که مرد بسیار ثروتمند و معتقدی است با دیدن تارتوف دلش به حال او می‌سوزد. او با خود فکر می‌کند که چرا مردی به این پاکدامنی باید در فقر زندگی کند. به همین دلیل تارتوف را به خانه‌ی خود می‌برد. اما اعضای خانواده پس از رویارویی با تارتوف به دو گروه تقسیم می‌شوند؛ افرادی که به او باور دارند و افرادی که گول ظاهر او را نمی‌خورند و فکر می‌کنند در پشت نقاب او، مرد بسیار پلید و کثیفی پنهان شده است. اما آیا این موضوع حقیقت دارد و اگر چنین باشد دلیل آن چیست؟
10. اهمیت جدی بودن اثر اسکار وایلد
اهمیت جدی بودن (با نام‌های دیگر “اهمیت ارنست بودن” یا “یک کمدی مبتذل برای آدم‌های جدی”) نمایشنامه‌ای به قلم اسکار وایلد است. بسیاری آن را یکی از بهترین اثر یا نقطه اوج هنرمندی اسکار وایلد می‌دانند. این اثر کمدی اولین بار در سال 1895 در تئاتر سنت جیمز لندن روی صحنه رفت. جک و الجرنون شخصیت‌های اصلی داستان هستند که همیشه در حال وانمود کردند بود و حالا در حقه و دروغ‌‌های خود به دام افتاده‌اند.
این اثر به قدری جذاب است که تا به حال سه فیلم با اقتباس از آن ساخته شده است.
11. ژاندارک اثر جرج برنارد شاو
ژاندارک یا آژان مقدس یکی از محبوب‌ترین نمایشنامههای برنارد شاو است. ژان، شخصیت اصلی این کتاب، در حقیقت دختری جوان است که در روستایی در فرانسه زندگی می‌کند. او مصمم است تا انگلیسی‌ها را از کشور خود بیرون کند و با هوش، رهبری و هدایت فراطبیعی خود موفق می‌شود تا فرانسه در مقابل انگلیسی‌ها پیروز شود. اما در نهایت توسط انگلیسی‌ها به اسارت گرفته می‌شود و حالا باید با محاکمه‌ی خود روبرو شود.
12. دوشیزه جولی اثر آگوست استریندبرگ
در این اثر فوق‌العاده به قلم آگوست استریندبرگ، نویسنده‌ای سوئدی، تفسیر زیبایی از خیر در مقابل شر، اختلافات طبقاتی و تفاوت میان مرد و زن را می‌خوانیم. جولی دختری بی‌پروا از طبقه مرفه است که سعی دارد رسم و رسوم‌های گذشته را در هم بشکند. او در نهایت وارد رابطه‌ای با یکی از پیشخدمت‌هایش به نام ژان می‌شود اما آیا این رابطه فرجام خوبی خواهد داشت؟
13. کشمشی در آفتاب اثر لورین هانسبری
کشمشی در آقتاب (با نام دیگر “مویزی در آفتاب”) نمایشنامه‌ای به قلم لورین هانسبری نویسنده آمریکایی است. عنوان کتاب از آهنگی با همین نام گرفته شده است. این نمایشنامه جایزه دایره منتقدین درام نیویورک را برای بهترین نمایش دریافت کرد و به عنوان یک اثر کلاسیک ادبیات آفریقایی-آمریکایی شناخته شد.
این نمایشنامه برای اولین بار در سال 1959 روی صحنه رفت و به طور گسترده به عنوان یکی از بزرگترین آثار قرن بیستم در مورد زندگی آفریقایی-آمریکایی در نظر گرفته می‌شود. کشمشی در آفتاب یک نمایشنامه پیچیده و قابل تامل است که زندگی یک خانواده آفریقایی-آمریکایی را در شیکاگو در سال 1959 مورد بررسی قرار می‌دهد.
14. فرشتگان در آمریکا اثر تونی کوشنر
تونی کوشنر در نمایشنامه تاریخی خود، فرشتگان در آمریکا، از شخصیت‌های کهن به عنوان الگو و تصویری نمادین برای کشف جنبه‌های عرفانی و روانی انسان استفاده می‌کند. کوشنر با کاوش در بیان‌های مختلف مذهبی، سیاسی و فرهنگی، امیدها و ترس‌های دو فرد مبتلا به ایدز را به تصویر می‌کشد که سعی می‌کنند به زندگی خود در کشوری که گرفتار درگیری‌های داخلی است، معنا دهند.
15. بی‌آبرو اثر ایاد اختر
این نمایشنامه با نام‌های متفاوتی از جمله بی‌آبرو، روسیاه و انزجار به فارسی ترجمه شده است و برای اولین بار در سال 2013 اکران شد که سر و صدای زیادی هم به پا کرد. نویسنده این اثر ایاد اختر نام دارد که نویسنده‌ای پاکستانی- آمریکایی و با نوشتن این اثر توانست جایزه پولیتزر را از آن خود کند. داستان کتاب بر زندگی یک وکیل مسلمان تمرکز دارد که زندگی او پس از یک مهمانی شام به هم می‌ریزد.
16. حصارها اثر آگوست ویلسون
آگوست ویلسون این نمایشنامه را بر اساس زندگی پدرش نوشته است. داستان کتاب در پیتسبورگ دهه 1950 می‌گذرد و به موضوعاتی از جمله تجربه سیاه‌پوستان آمریکایی، تبعیض نژادی، کار، خانواده و غرور می‌پردازد. این کتاب برنده جایزه‌ی پولیتزر و همچنین جایزه تونی شده و آنقدر محبوب است که از آن فیلمی با بازی دنزل واشنگتن و ویولا دیویس ساخته شد.
17. سفری طولانی از روز به شب اثر یوجین اونیل
سفری طولانی از روز به شب اثر یوجین اونیل، نمایشنامه نویس آمریکایی است که از نظر بسیاری یکی از بهترین آثار او و حتی یکی از بهترین نمایشنامههای آمریکایی قرن بیستم شناخته می‌شود. این اثر اولین بار در نوامبر 1956 در برادوی به نمایش درآمد و جایزه تونی برای بهترین نمایشنامه را از آن خود کرد.
این نمایشنامه چهار پرده‌ای در یک دوره 24 ساعته اتفاق می‌افتد و حول محور زندگی خانواده تایرون است. این اثر به نوعی زندگی‌نامه‌‌ی نویسنده محسوب می‌شود و چهار شخصیت اصلی آن خود نویسنده، اونیل، برادر بزرگترش و والدینش هستند و به مشکلات خانواده و دست و پنجه نرم کردن آنها با اعتیاد می‌پردازد.
18. خیانت اثر هارولد پینتر
این نمایشنامه بی‌شک یکی از بهترین نمایشنامههای پینتر است. جالب است بدانید که این اثر با الهام از وقایع واقعی که برای نویسنده اتفاق افتاده، نوشته شده است و بر زوج خیانتکاری که دوست هم هستند تمرکز دارد و داستان درهم تنیده و صادقانه‌ی از عشق، روابط و خیانت برایمان بازگو می‌کند.
19. آگوست در اسیج کانتی اثر تریسی لتس
آگوست در اسیج کانتی نمایشنامه تراژیک و کمدی به قلم تریسی لتس است. این اثر اولین بار در سال 2007 به روی صحنه رفت و در سال بعد جایزه پولیتزر را برنده شد. این کتاب داستان سه خواهر را روایت می‌کند که پس از ناپدید شدن پدرشان، چگونه با این اتفاق ناگوار روبرو می‌شوند و از مادر خود که حالا به قرص‌های مسکن و اعصاب اعتیاد پیدا کرده، مراقب می‌کنند.
20. گلن‌گری گلن راس اثر دیوید ممت
این کتاب داستان چهارتا از کارمندان مشاور املاک را تعریف می‌کند که برای بقای خود مبارزه می‌کنند و به چه کارهای غیراخلاقی تن می‌دهند. این اثر در سال 1984 برنده جایزه پولیتزر شد و فیلمی از آن با بازی آل پاچینو، جک لمون و اد هریس ساخته شد. با خواندن این کتاب کمدی بی‌شک به توانایی‌های این نویسنده پی می‌برید و با دیالوگ‌های تند آن شگفت‌زده خواهید شد.
سخن آخر
نمایشنامه یکی از سرگرم‌کننده‌ترین و لذت‌بخش‌ترین ژانرهای ادبی است که نه تنها برای خوانده شدن، بلکه برای اجرا شدن روی صحنه نوشته شده‌اند. از دیرباز نمایشنامه‌ها طرفداران زیادی داشته‌اند و معمولا به عنوان یکی از مهم‌ترین عناصر تاثیرگذار بر فرهنگ محسوب می‌شوند.
در این مقاله سعی داشتیم تا شما را با 20 تا از بهترین نمایشنامههای تاریخ آشنا کنیم. امیدواریم از این خواندن این متن لذت برده باشید و آن را برای دوستان‌تان بفرستید.
