چرا باید کتاب «فلسفه‌ای برای زندگی» نوشته ویلیام اروین و ترجمه‌ی محمود مقدسی را به دست بگیریم و بخوانیم یا دست کم در قفسه کتابخانه قرار بدهیم تا در اولین فرصت به سراغ آن برویم؟
پاسخ این سوال را می‌توان در این چند خط جست و جو کرد: «خیلی از ما اصلاً نمی‌دانیم هدف اصلی زندگیمان چیست. شاید بدانیم در هر دقیقه از زندگی یا هر دهه از عمرمان چه می‌خواهیم، اما هرگز درنگی نکرده‌ایم تا به هدف اصلی زندگیمان بیندیشیم. … بدون فلسفه‌ای برای زندگی ممکن است بد زندگی کنیم. یعنی با وجود تمام سرگرمی‌های لذّت بخشی که داریم ممکن است در آخر کار، زندگی را با تلخکامی به پایان ببریم و وقتی در بستر مرگ افتاده‌ایم ببینیم تنها فرصتمان برای زندگی را از دست داده‌ایم.»
اثری از یک نویسنده فکور
ویلیام اروین، که مسئله اصلی‌اش یافتن راهی برای «خوب زندگی کردن» است، در این کتاب پس از پرداختن به ضرورتِ داشتن فلسفه‌ای برای زندگی به این پرسش می‌پردازد که «کجا باید به دنبال چنین فلسفه‌ای بگردیم؟» زیرا در دوران جدید فلسفه بیش از اندازه تخصصی شده است و در کمتر دانشگاهی فلسفه زندگی درس می‌دهند. اما همیشه اینطور نبوده و بسیاری از فلاسفه یونان و روم باستان نه تنها فلسفه زندگی را موضوع ارزشمندی برای تأمل می‌دانستند بلکه اصلاً باورشان بر این بود که هدف اصلی فلسفه همین است.
او به این نتیجه می‌رسد که کاوش در میان فلسفه‌های کهن راه نویدبخشی برای یافتن چنین فلسفه‌ای است. و از این میان فلسفه زندگی رواقیون را یکی از بصیرت‌بخش‌ترین و قابل دفاع‌ترین‌ها فلسفه‌های زندگی می‌داند و می‌کوشد با بازبینی و دسته‌بندی این آموزه‌ها و با استفاده از تجربه‌های شخصی‌اش در مسیر رواقی زیستن نشان دهد چطور بینش‌ها و توصیه‌های عملی رواقیون می‌تواند به ما آدم‌های دنیای امروز کمک کند بهتر زندگی کنیم.
ویلیام اروین اصلاً کیست؟
اروین، نویسنده کتاب لیسانس ریاضی و دکترای فلسفه از دانشگاه UCLA آمریکا دارد. او اکنون استاد دانشگاه اهایو با 65 سال سن است. اروین این کتاب را با کوله‌باری از تجربه، تدریس فلسفه، تفکر و مطالعه و با همکاری ضمنی همسرش نوشته است. کتاب، یک روش زندگی بر اساس فلسفه رواقی معرفی می‌کند. نویسنده به کمک فلسفه رواقی و هماهنگی و پیوند دادن ایده‌های رواقی با مسائل قرن بیست و یکم در جهان کنونی، به خوبی از عهده بیان اهداف خویش که در آغاز کتاب مطرح کرده، برآمده است.
کتاب اصلی را انتشارات معتبر آکسفورد در سال 2009 برای اولین‌بار به چاپ رسانده است. شاید تنها ایرادی که می‌توان به کتاب وارد کرد این باشد که نویسنده بیش از اندازه از رواقیون و فلسفه‌شان جانبداری کرده است که از یک فلسفه‌دان به دور از انتظار است. اما این موضوع در خوانش کتاب نکته منفی‌ای نیست، زیرا خواننده خودش حق انتخاب از روشها و مطالب جالب و جدید کتاب را برای اجرای آنها در زندگی خودش دارد که البته نکات مثبت کتاب هم بسیار فراوان هستند.
یک ترجمه ایده آل
ترجمه بسیار روان و دقیقا مبتی بر متن اصلی(انگلیسی) است. مطالب به‌طور منطقی مرتب شده‌اند و کتاب سرشار از صحبتهای منطقی و کاملا خواندنی وکاربردی است. شما می‌توانید اطمینان داشته باشید از اینکه این کتاب برای خواندن مفید است و وقت و هزینه‌تان را با تهیه و مطالعه آن هدر نخواهید داد.
مطالب گزینش شده توسط خواننده این کتاب، می‌تواند یک شروع خوب، اصولی و منطقی در اکثر جنبه‌های ناشناخته زندگی با فرصت عمر کوتاه انسان باشد.
رواقیون اصلاً چه کسانی بودند؟
همان‌طور که از عنوان اصلی (فلسفه‌ای برای زندگی) و عنوان فرعی (رواقی زیستن در دنیای امروز) مشخص است، این کتاب تلاش می‌کند یک فلسفه برای زندگی بر اساس فلسفه رواقیون تقدیم خواننده کند. فلسفه‌ای که بنیانگذار آن زِنون کیتیومی بود و نویسنده اعتقاد دارد در دنیای امروز هم این فلسفه بسیار موثر خواهد بود. اما نکته جالب توجه این است که در ابتدای کتاب نویسنده به این اشاره می‌کند که شما بهتر است در زندگی از یک فلسفه خاص پیروی کنید.
چندان مهم نیست که فلسفه زندگی شما فلسفه رواقی باشد، چیزی که مهم است، این است که شما یک فلسفه داشته باشید. چون بدون داشتن یک فلسفه خاص ممکن است بد زندگی کنیم. اما رواقی گری اصلا چیست؟ رواقی گری یک فلسفه یا مکتب فلسفی است که فیلسوفی به نام زنون آن را مطرح کرده است.
کتابی که بر اراده آدمی تأکید می‌ورزد
مکتب رواقیون بیش از چهارصد سال در یونان باستان و رم رونق فروان داشته. از بزرگان این مکتب می‌توان به سنکا و مارکوس آئورلیوس اشاره کرد. اصل اساسی این مکتب بر مستقل و تأثیرناپذیر بودن اراده آدمی بنا شده و این موضوع را مطرح می‌کند که هرچقدر تأثیرپذیری آدمی از اتفاقات و حوادث بیرونی خودش کمتر باشد، زندگی بهتر و سعادتمندی بیشتری را تجربه خواهد کرد.
در واقع آرزو و هدف اصلی مکتب رواقی‌گری این است که افراد این توانایی را داشته باشند که در هنگام مواجهه با اضطراب‌ها و دردهای طاقت‌فرسای زندگی، شجاع باشند و آرامش خود را حفظ کنند. با توجه به شرایط انسان در عصر حاضر و افزایش میزان استرس و اضطراب در زندگی روزمره به نظر می‌رسد این مکتب و آموزه‌های آن بیش از هر زمان دیگری مفید واقع شوند و بتوانند به عنوان راه نجاتی برای بشر امروزی نقش خود را به خوبی ایفا کنند.
هدیه‌ای برای آنها که زندگی را معنادار می‌خواهند
کتاب «فلسفه‌ای برای زندگی» در چهار بخش اصلی نوشته شده است. در بخش اول که عنوان آن «ظهور رواقی‌گری» نام دارد، ویلیام اروین به این موضوعات می‌پردازد که فلسفه روی زندگی تمرکز دارد و یک مسیر برای زندگی هر فردی مشخص می‌کند و در ادامه رواقیون نخستین و مکتب آنها را به خواننده معرفی می‌کند. این بخش در حکم مقدمه و شناخت فیلسوفان بزرگ رواقی است و در بخش‌های بعدی موضوع اصلی کتاب آغاز می‌شود.
در مقدمه‌ی کتاب آمده است: «این کتاب برای کسانی نوشته شده که در جستجوی فلسفه‌ی زندگی هستند. این فلسفه، فلسفه‌ی رواقیون باستان است. فلسفه‌ی زندگی رواقی ممکن است قدیمی باشد، اما ارزش آن را دارد که هر انسان مدرنی که طالب یک زندگی معنادار و رضایت‌بخش است- یعنی طالب یک زندگی خوب است، آن را از نظر دور ندارد.»
نشر «گمان» کتاب حاضر را که جلد سیزدهم از مجموعه‌ی «تجربه و هنر زندگی» است، در اختیار علاقه‌مندان قرار داده است.
