همین الان اگر هشتگ نام فرشته ساری را در پلتفرم پرمخاطبی مثل اینستاگرام جستجو کنید کمتر از دویست پست برای شما پدیدار میشود که شعری کوتاه یا برشی از داستانهای او را بازنمایی کرده باشند؛ البته عدم حضور خود او در شبکههای اجتماعی نیز مزید بر علت است اما باز هم بهانه خوبی نیست برای آن که این بانوی خوشقلم نویسنده و شاعر و مترجم را در ادبیات معاصر خود نشناسیم و درباره فرشته ساری چیزی ندانیم.
صاحب یک جایزه معتبر زنانه
فرشته ساری در تیرماه سال 1335 در تهران به دنیا آمده است و با توجه به اینکه دوران دانشجویی او به اوایل دهه پنجاه میرسید یک رشته مدرن و به روز مثل مهندسی کامپیوتر این روزها و انفورماتیک آن روزها را انتخاب کرد. علاقه به شعر و داستان اما بالاخره کار خود را کرد و خانم ساری در رشته ادبیات روسی هم ادامه تحصیل داد.
او جایزه معتبر شعر پروین اعتصامی را در سال 1383 برای شعر «روزها و نامهها» از آن خود کرد و همین نقطه روشن در کارنامه او باعث میشود برای خواندن آثارش بیشتر کنجکاو باشیم و البته خوب است بدانیم او از نویسندگان قابل اشاره در جریان پیشروی داستاننویسی ایران نیز به حساب میآید، کما اینکه در سال 1377 جایزه لیلیان هلمن- داشیل هامت را نیز به دست آورد.
تلفیق علم و ادبیات
فرشته ساری گاهی دانش مهندسی خود را با ذوق ادبیاتیاش میآمیخته و چنین اشعاری را از آن حاصل کرده است:
چه ناروزند روزها
خطِ الکترود افقی است
پرندههای انگیزه پاک شده از نوار قلبِ روز.
او همچنین ابایی نداشته از اینکه کلمات انگلیسی را به شیوهای درست و به جا در دل اشعار کوتاه خود جای دهد:
وقتِ مرگِ برگ
جشنِ هالووینِ باد است.
معرفی نویسنده: درباره نغمه ثمینی چه می دانید ؟
مهربان با کودکان و بزرگسالان
فرشته ساری از آغاز دهه۶۰ به ادبیات روی آورد. نخستین کتاب او، یک مجموعه شعر به نام «پژواک سکوت» در اواخر سال ۱۳۶۵ منتشر شد و پس از آن چهار مجموعه شعر به نام های: «قابهای بیتمثال»، «شکلی در باد»، «جمهوری زمستان»، «روزها و نامه ها» و ۶ رمان به نام های: «مروارید خاتون»، «جزیره نیلی»، «آرامگه عاشقان»، «میترا»، «عطر رازیانه»، و «پریسا» منتشر کرده است. او همچنین یک مجموعه داستان هم به نام «چهره نگاری دنیا» منتشر کرده است. خانم ساری علاوه بر این همه، تعدادی کتاب برای کودکان و نوجوانان و گزیده اشعار بوریس پاسترناک را ترجمه کرده است.
یک نویسنده جهانی اما کمتر شناخته شده در ایران
تعدادی از داستانهای کوتاه فرشته ساری به زبانهای کردی، انگلیسی، آلمانی، ایتالیایی، لهستانی و هلندی ترجمه و در گزیده ها منتشر شده است. پاره ای از شعرهایش نیز به زبان های کردی، انگلیسی، آلمانی و هلندی ترجمه شده است. چند شعر دیگر از او را با هم مرور میکنیم:
شاهینی که از ناچاری
بیتوته میکند در لانهی کبوتر چاهی
دِق میکند
از نالههای بغبغو .
و شعر دیگر:
من پشتِ پنجره ایستاده بودم و میدیدم
گلبرگِ سالها
در دور تند
دانه دانه فرومیریخت
و جامِ گلبرگها
برهنه میشد از عمر.
به دنبال ارتباط نیک با مخاطب
فرشته ساری بخشی از عمر خود را به ترجمه و پژوهش مشغول شد و میتوان گفت زندگیش را صرف ادبیات کرد. او از سال ۱۳۵۸ تاکنون مشاغلی چون دبیری ریاضیات، کارمندی (پژوهشیار)، تحقیق، ویراستاری پروژههای معماری، و ویراستاری آزاد را تجربه کردهاست.
او با نشریات گردون، دنیای سخن و کارنامه نیز همکاری کرده است. فرشته ساری جزو آن دسته شاعرانی است که در دهه ۱۳۶۰ به این فکر افتادند که راهی پیدا کنند تا بتوانند دوباره با مخاطب ارتباط پیدا کنند. این نویسنده در آثارش فرمهای تازه داستانی را تجربه میکند و به مسائل و مشکلات زنان میپردازد. یکی از رمانهای او به نام «آفتاب در تهران»، به زبان ایتالیایی ترجمه، و توسط انتشارات ادیتپرس، منتشرشده است.
چند نمونه شعر از فرشته ساری
فرشته ساری که تندیس یک عمر فعالیت ادبی در عرصه شعر زنان و همچنین جایزه دومین دوره «جایزه شعر زنان» را به خانه برده است معمولاً در اشعار خود نوعی از تنهایی و هراس انسانی را به تصویر میکشد که در ادامه سه مورد از آنها را با هم میخوانیم:
شعر اول:
دلم خالی شده، نا ندارد
با نان سیر نمیشود
چیزی افتاده، دود شده
شاید پیچی نگهدارنده.
شعر دوم:
جانپناهِ بهانه
ویرانشده
بندِ نافِ بهانه
پیچیده دور گردنام.
شعر سوم:
ریزهخواری را دوست نداشته این گودال
تهِ این درّهِ هولناک
پوشیده خاربوتهها را.
نام آثار فرشته ساری چیست؟
اگر راغب هستید نام کتابهای فرشته ساری را بدانید، آثار شعر او همراه با سال انتشار به شرح زیر است:
«پژواک سکوت» ۱۳۶۵
«قابهای بیتمثال» ۱۳۶۸، نشر چشمه
«مروارید خاتون» ۱۳۶۹
«شکل در باد» ۱۳۷۰
«جزیره نیل» ۱۳۷۱
«تربت عشق جمهوری زمستان» ۱۳۷۲
روز و نامهها، نشر چشمه، ۱۳۸۱
شهرزاد پشت چراغ قرمز، انتشارات نگاه، ۱۳۸۷
و اگر میخواهید نام رمانهای فرشته ساری را بدانید فهرست زیر را مرور کنید:
مرکز خرید خاطره (مجموعه داستان)، انتشارات خجسته، ۱۳۸۶
چهرهنگاری دنیا (مجموعه داستان)
رمانهای مروارید خاتون،
جزیره نیلی،
آرامگه عاشقان،
میترا،
عطر رازیانه
پری سا
فرشته ساری همچنین دو کتاب را ترجمه کرده است که عبارتند از: «زندگی خواهر من است» گزیدهای از اشعار بوریس پاسترناک ۱۳۶۹ و «بنفشهای در قطب»، نوشته جانی روداری، نشر چشمه .
جالب است بدانید کتاب «پریسا» که در دهه 80 منتشر شد طرفداران زیادی را به دست آورد. در کتاب «پریسا» اثر «فرشته ساری» زنی درباره زندگیش حرف میزند. ما از همان آغاز با برونفکنی احساسات و اندیشههای او همراه میشویم و در همان حال منتظریم که به محرک و انگیزه اصلی روایت سیال و بی و حد و مرز او پی ببریم؛ یعنی شاهد شکلگیری لحظه به لحظه حوادثی باشیم که در نهایت با یک گرهگشایی معنادار به تمام حوادث قبلی، شکل داستانی معینی ببخشد.
نویسنده، ماهرانه ورود و آغاز زندگی در یک باغ را برای شروع داستانش انتخاب میکند و بلافاصله در همان آغاز اشاره مینماید به حضور «پری» که میان باغ به سر میبرد و گیاهخوار هم هست. او با اشاره به این شخصیت، تیکی به ذهن میزند، خواننده را به فکر فرو میبرد و سپس دور میشود تا ذهن او را در حالت تعلیق نگه دارد. خواننده هم با اشتیاق انتظار میکشد که داستان ناگفته «پری» را بداند اما نویسنده که راوی و ظاهراً شخصیت اصلی اثر هم هست، روایت را به موضوعات شخصی زندگی خویش میکشاند و حتی حضور این پرسوناژ تنها، عجیب، سفید و برفگونه را بهانهای برای «روانپردازی» خویش قرار میدهد.
سلام خانم فرشته ساری داستان کوتاهی به ناهم عروس بید در مجله آدینه نوشته اند این داستان رادارید
سلام، نه متاسفانه