مردم محمد رحمانیان را با اسم‌های خاص و جذابی که برای آثارش انتخاب می‌کند، به یاد می‌آورند. اسم‌هایی که برآمده از سوژه‌هایی به روز است و به محض به گوش رسیدن، شنونده را برای تماشا یا خواندن، ترغیب می‌کند. برای مثال او نمایشنامه‌ی «مانیفستِ چو» را بر اساس یک رخداد واقعی نوشته است که در آمریکا به وقوع پیوسته و درباره شخصی به نام چو است که دست به یک کشتار بی رحمانه در دانشگاه ویرجینیا تک زده بود.
جالب است بدانید این نمایش به زبان انگلیسی سال 1388 در تهران روی صحنه رفت. این نمایش با ادعای «وضع نامطلوب حجاب» و «استفاده از الفاظ رکیک انگلیسی» توسط بازیگران، با اعتراض برخی نهادهای اجتماعی رو به رو شد.
رحمانیان، فرزند نیک هنرهای زیبا
محمد رحمانیان در سال ۱۳۴۱ در تهران به دنیا آمد. او پس از گذراندن تحصیلات متوسطه وارد دانشکده هنرهای زیبا دانشگاه تهران در سال ۱۳۷۰ شد و پس از گرفتن مدرک کارشناسی نمایش از این دانشگاه مدرک کارشناسی ارشد از دانشکده سینما و تئاتر دانشگاه هنر در سال ۱۳۷۷ را نیز دریافت کرد. کارنامه او، کارنامه پر و پیمانی است و در فهرست افتخارات او این عناوین به چشم می‌خورد: دریافت جایزه دوم کارگردانی و جایزه سوم نمایشنامه‌نویسی از شانزدهمین جشنواره تئاتر فجر برای نگارش و کارگردانی نمایش «مصاحبه».
- دریافت رتبه سوم کارگردانی از هفدهمین جشنواره تئاتر فجر برای کارگردانی نمایش «مجلس‌نامه» از هفدهمین جشنواره تئاتر فجر
- دریافت جایزه بهترین کارگردانی برای کارگردانی نمایش تلویزیونی «همه پسران من» از سومین جشنواره سیما
- دریافت جایزه اثر برگزیده تماشاگران از بیست و سومین جشنواره تئاتر فجر
- دریافت لوح تقدیر برای نگارش و کارگردانی نمایش «شهادت‌خوانی قدمشاد مطرب در تهران» از کانون نویسندگان و منتقدان خانه تئاتر
قصه از کجا شروع شد؟
محمد رحمانیان در سال 1368 با اجرای نمایش دایی وانیا، نوشته آنتوان چخوف تالار مولوی فعالیت حرفه‌ای خود را آغاز کرد و پس از آن به‌سرعت جایگاه خود را در تئاتر کشور تثبیت کرد به طوری که در طی حدود سی سال فعالیت حرفه‌ای‌اش بیش از 30 نمایشنامه نوشته و بیش از 10 نمایش را به روی صحنه برده است که اغلب آنها نوشته خود او بوده‌اند. محمد رحمانیان همچنین در تلویزیون و سینما نیز فعال بوده است.
«در گوش سالمم زمزمه کن»، «بلندگوهای افسانه‌ای»، «نیمکت»، «خانه‌های اجاره‌ای»، «آلبوم خانوادگی» و … از جمله آثاری هستند که به قلم یا با کارگردانی او از صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران پخش شده‌اند.
رحمانیان و سینما
اگر فیلم سینمایی «قانون» را که در سال 87 به اکران رسید و فروش خوبی هم داشت به خاطر می‌آورید، نویسنده آن اثر رحمانیان بوده است. این نویسنده در سینما کم کار بوده اما در همان موارد معدود هم به شکلی متفاوت عمل کرده است. او نگارش فیلم‌نامه «شیرین» به کارگردانی عباس کیارستمی را هم بر عهده داشته است. فیلم‌های سینمایی «نیمکت» و «کنسل» را هم در ایران و کانادا نویسندگی و کارگردانی کرده است.
رحمانیان و فراز و نشیب‌های تئاتر
دانشجویان تئاتر در دانشگاه‌هایی مانند دانشگاه هنر، دانشکده سینما تئاتر، دانشگاه سوره تهران، دانشکده هنر و دانشگاه سوره اصفهان، دانشکده تئاتر از فرصت نشستن در کلاس‌های رحمانیان بهره‌مند بوده‌اند. دنیای تئاتر اما همیشه هم به کام رحمانیان جلو نرفته است. او در سال ۱۳۸۹ پس‌ازاینکه مشاهده کرد اجرای چند تئاتر او پشت سر هم به مشکل برخورده به کانادا مهاجرت کرد و در آنجا چند نمایش به روی صحنه برد.
البته این هجرت زیاد طول نکشید و سه سال بعد در سال ۱۳۹۲ دوباره به ایران بازگشت. با این حال، پنج سال بعد، دردسر تازه‌ای گریبان او را گرفت. او در ۱۶ دی ۱۳۹۷ به دلیل شکایت مطرح‌شده در پرونده مفتوح «کنسرت-نمایش ترانه‌های قدیمی: پیکان جوانان» و به اتهام تبلیغ علیه نظام و به دلیل تک‌خوانی زن (هانا کامکار) در این نمایش با احضار به دادسرای ۲۱ ارشاد بازداشت و همان روز با تودیع قرار کفالت آزاد شد.
این نمایش آذر تا دی ۹۶ روی صحنه تئاتر شهرزاد رفته بود. او در گفتگویی دراین‌باره عنوان کرده است: «اصلاً نمی‌دانم چطور از تک‌خوانی زنان یا از اشارات انتهایی نمایش به ماجراهای سال ۸۸ بدون هیچ سوگیری و جهت‌گیری توانسته‌اند به موضوع تبلیغ علیه نظام برسند».
رحمانیان و عشق!
مهتاب نصیرپور همسر محمد رحمانیان است و آنها امروز به عنوان یک زوج مطرح هنری شناخته می‌شوند. این بازیگر سینما تئاتر و تلویزیون در سال ۱۳۴۴ در تهران متولد شد. او مدرک کارشناسی بازیگری و کارگردانی تئاتر را از دانشکده هنرهای زیبا در سال ۱۳۷۱ به دست آورد. از سال ۱۳۶۵ بازی در تئاتر را با نمایش «حادثه در صبح پاییزی» آغاز کرد و از سال ۱۳۷۰ بازی در سینما را با فیلم مسافران بهرام بیضایی آغاز نمود. فعالیت او در تلویزیون از سال ۱۳۶۸ آغاز شد.
پس از آن به آموزش بازیگری در دانشگاه آزاد اسلامی پرداخت. او در سال ۱۳۸۰، سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش دوم زن را برای بازی در فیلم من، ترانه ۱۵ سال دارم از بیستمین دوره جشنواره فیلم فجر دریافت کرد. همچنین به خاطر بازی در فیلم «به نام پدر» در بیست و چهارمین دوره جشنواره فیلم فجر، برنده سیمرغ بلورین نقش دوم زن شد. مهتاب نصیرپور در اولین جشنواره تولیدات تلویزیونی سیما در سال ۱۳۷۴ نیز، به خاطر ایفای نقش در نمایش تلویزیونی «معمای یک قتل» برنده دیپلم افتخار بهترین بازیگر زن شده بود.
رحمانیان و کرونا
محمد رحمانیان از جمله هنرمندانی بود که اجازه نداد هنر به پدیده کرونا ببازد. او نمایش «الد سانگز: عشق روزهای کرونا» را در تابستان 1399 در محوطه باز تالار وحدت اجرا کرد. به گفته خود او، متن این اثر محصول حال و هوای روزهای قرنطینه و شیوع ویروسی بود که بر تمام ارکان اقتصادی، سیاسی و اجتماعی ایران و جهان اثر گذاشته است. او نام این نمایشنامه را از روی «عشق سالهای وبا» اثر ماندگار گابریل گارسیا مارکز برداشته است.
محمد رحمانیان تا امروز داوری رویدادهای مهمی را بر عهده داشته است؛ از جمله داوری در بخش مسابقه بیست و یکمین جشنواره تئاتر فجر و داوری در بخش مسابقه دوازدهمین جشنواره بین‌المللی نمایش‌های آئینی و سنتی.
مجله نشانک مرور آثار او را به هر کسی که علاقمند به تئاتر است، توصیه می‌کند.
