ژانر فانتزی یکی از قدیمی‌ترین ژانرهای ادبیات است که قدمت آن به لطف اسطوره‌شناسی و فولکلور به هزاران سال قبل از اختراع کتاب‌های صحافی برمی‌گردد. با این حال، حتی در حال حاضر، بعضی از خوانندگان و منتقدان هنوز نمی‌دانند کتاب ژانر فانتزی دقیقا چیست و چه ویژگی‌هایی باید داشته باشد. برای برخی، شعرهای باستانی مانند ادیسه و حماسه گیلگمش هم فانتزی محسوب می‌شود. درحالی که بعضی دیگر بر این باورند که این ژانر از سال 1858 و با کتاب فانتاستس اثر جورج مک‌دونالد، یکی چهره‌های پیشرو در سبک فانتزی، آغاز شد.
جدای از این دو دستگی، اکثر منتقدان بر یک تعریف اساسی توافق دارند: فانتزی زمانی اتفاق می‌افتد که ما آن را فراطبیعی بدانیم و نتوانیم آن را با تکنولوژی (مانند داستان‌های علمی-تخیلی) توضیح دهیم. البته، هیچ مرز دقیقی بین این ژانرها وجود ندارد و بسیاری از کتاب‌ها ممکن است در چندین دسته قرار بگیرند و شامل چند سبک شوند.
اگر شما هم اهل کتاب‌های فانتزی هستید یا دوست دارید برای اولین بار در این دنیای زیبا و عجیب قدم بگذارید، در ادامه لیستی از معروفترین و بهترین کتاب‌های فانتزی، کلاسیک و مدرن، تهیه کردیم.
12 کتاب فانتزی برتر که باید آنها را بخوانید
در ادامه 12 تا از بهترین کتاب‌های سبک فانتزی را به شما معرفی می‌کنیم:
آسمان سنگی اثر ان. کی. جمیسین
آسمان سنگی، آخرین کتاب از مجموعه سه گانه‌ی “زمین شکسته” به قلم ان. کی. جمیسین است. این کتابِ فانتزی فوق‌العاده، اولین بار در سال 2017 منتشر شد و مورد ستایش بسیاری از منتقدان قرار گرفت. با اینکه این کتاب یک رمان فانتزی است، به مسائل و مفاهیم مهمی مانند ستم، قدرت و نژادپرستی می‌پردازد. علاوه بر این، جمیسین با نوشتن این کتاب موفق شد اولین نویسنده‌ای شود که جایزه هوگو را سه بار پیاپی برای بهترین رمان دریافت می‌کند.
داستان این کتاب دربارهی زنی به نام “ایسان” است که در یک سیاره‌ی در حال نابودی زندگی می‌کند. این سیاره از مدار حرکتی خود خارج شده و ایسان تنها فردی است که می‌تواند آن را نجات دهد ولی او در عین حال دختر ده ساله‌ی خود را گم کرده است. حالا ایسان خودش را بر سر یک دوراهی می‌‌‌بیند. کدام مسیر را انتخاب می‌کند؟ آیا سیاره خود را نجات می‌دهد یا دخترش را؟
خدایان آمریکایی اثر نیل گیمن
این کتاب فانتزی ریشه در اساطیر و فولکلورهای اروپایی دارد و از خدایان و قهرمانان اساطیر یونان، نورس و بریتانیا الهام گرفته شده است. نیل گیمن با مهارت نویسندگی خود دنیای واقعی را با فانتزی در هم آمیخته و شاهکاری را خلق کرده که از آن به عنوان یکی از بهترین کتاب‌های قرن بیستم یاد می‌شود.
خدایان آمریکایی به این سوال پاسخ می‌دهند که وقتی اروپایی‌ها، قاره آمریکا را دزدیدند و تعدادی از خدایان خود را با خود به آنچا می‌برند، سرنوشت خدایان باقی‌مانده چه می‌شود؟ با خواندن این کتاب شاهد جنگی بین خدایان قدیمی اساطیر اسکاندیناوی، یونانی، آفریقایی و خدایان جدید پرستش شده در زندگی مدرن ما خواهید بود.
گیمن فیلمنامه‌نویس، نویسنده کتاب و داستان‌های کمیک است و آثار بسیار معروفی مانند رمان‌های “گرد ستاره” و “کتاب گورستان” را در کارنامه خود دارد. او همچنین موفق شد جوایز زیادی از جمله ” نیوبری” و “کارنگی” و جایزه ملی بریتانیا را بدست آورد و اولین نویسنده‌ای است که دو مدال ” نیوبری” و “کارنگی” را برای یک اثر، کتاب گورستان، کسب کند.
چرخ زمان اثر رابرت جردن
بی‌شک جی.جی.آر. تالکین، جورج آر آر مارتین و رابرت جردن، سه تا از بزرگ‌ترین نویسندگان سبک فانتزی هستند که شاهکارهای بزرگی در این ژانر خلق کرده‌اند. از بین این آثار، یکی از معروفترین مجموعه‌ها، رمان‌های فانتزی حماسی “چرخ زمان” نوشته‌ی رابرت جردن است. اولین رمان این مجموعه در سال 1990 منتشر شد و بسیاری آن را با ارباب حلقه‌ها مقایسه می‌کنند.
داستان این کتاب در دهکده‌ای به نام ادموند شروع می‌شود، جایی که قهرمانان داستان در آنجا زندگی می‌کند اما ناگهان توسط ترولوک‌ها مورد حمله قرار می‌گیرد و این آغاز سفر حماسی قهرمان داستان و دوستانش خواهد بود.
در سال 2007، جردن پس از به پایان رساندن جلد آخر این کتاب به دلیل ایست قلبی در گذشت. اما بسیاری بر این باور بوند که جلد آخر برای به پایان رساندن داستان کافی نیست و همسر جوردن با نوشتن سه جلد دیگر این مجموعه چهارده جلدی را به پایان رساند.
هفت تیر کش اثر استیون کینگ
استون کینگ یکی از شناخته شده‌ترین نویسندگان در سبک ترسناک آمریکایی است و تعدادی از معروفترین رمان‌های ترسناک تمام دوران را منتشر کرده است.
برج تاریک مجموعه‌ای متشکل از هفت رمان فانتزی است که شامل داستان‌های سورئال و عجیب و غریب می‌شود. با اینکه تمام این کتاب‌ها خواندنی هستند اما اولین رمان این مجموعه یعنی هفت تیر کش یک شاهکار به تمام معناست.
داستان کتاب از همان ابتدا ما را به دنیای دیگری می‌برد که در آخرالزمان و در محیطی مانند فیلم‌های وسترن آمریکایی اتفاق می‌افتد. قهرمان داستان رولاند نام دارد و به دنبال کسی می‌گردد. او در حال تعقیب مردی سیاه‌پوش است؛ مردی عجیب و مرموز.
دنیایی که رولاند در آن زندگی می‌کند به موازات دنیای ماست و شخصیت‌ها بین این دو دنیا جا به جا می‌شوند.
برج تاریک بی‌شک یک مجموعه‌ی جسورانه و فوق‌العاده سورئال است و با اینکه اغلب با توضیحات کمی همراه است اما تصویرسازی قوی دارد.
نیروی اهریمنی‌اش؛ سپیده شمالی اثر فیلیپ پولمن
تا اینجا هر کتابی که معرفی کردیم برای بزرگسالان بوده اما مجموعه نیروی اهریمنی‌اش برای خوانندگان جوان نوشته شده است. این مجموعه فانتزی و جادویی شامل سه کتاب می‌شود که اولین آن، کتاب سپیده شمالی است و با نام قطب‌نمای طلایی نیز شناخته می‌شود.
قهرمان داستان، دختر جوانی به نام لیراست که در کالج جردن زندگی می‌کند. در ابتدای داستان ما با عموی لیرا آشنا می‌شویم. او که جهانگرد است به کالج جردن آمده تا درباره موضوعی سری سخنرانی کند. لیرا نیز در این سخنرانی شرکت داشت و درباره یک ذره مرموزی به نام “داست” اطلاعاتی کسب می‌کند؛ ذره‌ای که در حقیقت چیزی بین جادو و علم قرار دارد. ماجراجویی لیرا زمانی آغاز می‌شود که بهترین دوست او ربوده می‌شود و برای نجاتش به دنیای خیالی می‌رود.
“نیروی اهریمنی‌اش” یک مجموعه ماجراجویی عجیب و غریب و پر از تمثیل‌های مذهبی هوشمندانه است. این سه گانه برای دهه‌هاست که به دلیل مطرح کردن مسائل دینی (به ویژه مسیحیت) مورد انتقاد قرار گرفته است.
آخرین آرزو اثر آندره ساپکوفسکی
ویچر مجموعه‌ای فانتزی است که توسط نویسنده لهستانی، آندری ساپکوفسکی، نوشته شده و در سال‌های اخیر به لطف بازی ویدیویی و فیلم موفقی که از این مجموعه اقتباس گرفته شده، به شهرت رسیده است.
ویچر جز کتاب‌های فانتزی است که از فولکلور و اساطیر اروپای شرقی الهام گرفته شده است و جالب اینجاست که اغلب خوانندگان این مجموعه را با داستان کوتاهی شروع می‌کنند که قبل از رمان‌های اصلی مجموعه منتشر شده است.
این مجموعه از هفت داستان کوتاه تشکیل شده است و هر کدام از این کتاب‌ها شامل داستان‌های کوتاه منحصر به فردی است که خواننده را به آرامی وارد جهانی خیالی می‌کند.
شخصیت اصلی داستان، گرالت ریویایی، یک شکارچی است و قصد دارد با قدرت فراطبیعی و مهارت مبارزه خود به سرزمین‌های مختلف سفر کند و موجودات اهریمنی و شیطانی را از بین ببرد. این کتاب پر از هیولاهای خشن و نفرین شده است و داستان اغلب در فضا و فرهنگ شرق اروپا اتفاق می‌افتد.
گفته می‌شود بازیگر معروف، هنری کویل، به قدری طرفدار کتاب‌ها و بازی‌های ویچر بود که از استودیو التماس می‌کرد تا در سریال نتفلیکس این مجموعه، او را به عنوان قهرمان انتخاب کنند.
نام باد اثر پاتریک راتفوس
نام باد اثر پاتریک راتفوس یکی از تحسین‌شده‌ترین و معروفترین رمان‌های فانتزی تمام دوران است.
این مجموعه با زبانی پر زرق و برق، شاعرانه و خاطره انگیز نوشته شده است. در این کتاب، قهرمان داستان که کوئوت نامیده می‌شود، سعی دارد تا خود را از دیگران پنهان نگه دارد و به عنوان یک صاحب مسافرخانه زندگی معمولی داشته باشد. با این حال، هویت واقعی او فاش می‌شود و حالا نویسنده‌ای از او خواسته تا داستان زندگی خود را بنویسد.
پس از این اتفاق، کتاب ما را به دوران کودکی کوئوت می‌برد. او ابتدا عضوی از گروه نوازندگان دوره گرد بود، قبل از اینکه آن تراژدی بزرگ رخ دهد. کوئوت برای یادگیری سیستم جادویی جهان در دانشگاه ثبت نام می‌کند و این نقطه آغاز داستان هیجان‌انگیز رمان خواهد بود.
دروغ‌های لاک لامورا اثر اسکات لینچ
دروغ‌های لاک لامورا رمانی هیجان‌انگیز و اثری بسیار متفاوت در ژانر فانتزی است. این کتاب در مورد دزدان است؛ دزدانی که هر کسی را فریب می‌دهند، حتی ترسناک‌ترین افراد زیرزمینی را.
شخصیت اصلی این داستان، لاک لامورا نام دارد و به عنوان عضوی از “جنتلمن حرامزاده‌ها” بزرگ می‌شود. حالا او رهبر این گروه شده و آن را به یک باند دزدی و جنایتکاری قوی تبدیل کرده است. اما فردی در مسیر او قرار می‌گیرد که حتی خطرناک‌تر از اوست.
هنگامی که رمان شروع می‌شود، ما تقریباً هیچ چیزی درباره قهرمان داستان نمی‌دانیم، اما با گذشت زمان با او، گروه دزدان و دشمن بزرگ‌ترش آشنا می‌شویم.
جاناتان استرنج و آقای نورل اثر سوزانا کلارک
“جاناتان استرنج و آقای نورل” اولین اثر حماسی سوزانا کلارک است که در آن دنیای فانتزی و تاریخی را باهم ترکیب می‌کند و یک شاهکار خلق می‌کند.
این رمان که در زمان جنگ‌های ناپلئون در قرن نوزدهم اتفاق می‌افتد، داستان دو جادوگر را دنبال می‌کند: جاناتان استرنج و آقای نورل. کتاب با آقای نورل آغاز می‌شود؛ جادوگری که برای مدتی کارش را کنار گذاشته و مطالعات و تواناییش در جادوگری ضعیف شده بود. او سپس به لندن نقل مکان می‌کند؛ جایی که با افراد و مکان‌های جادویی بیشتری آشنا می‌شود و در نهایت، با جاناتان استرنج ملاقات می‌کند.
این رمان نامزد دریافت جایزه بوکر و برنده جایزه هوگو شد و یکی از بهترین رمان های فانتزی است که تاکنون نوشته شده است.
آخرین امپراطوری اثر برندون سندرسون
آخرین امپراطوری اولین رمان از مجموعه حماسی به قلم براندون ساندرسون است. این مجموعه که ابتدا به عنوان یک سه‌گانه شروع شد، حالا به مجموعه‌ای گسترده تبدیل شده است و دوره‌های متعددی را در برمی‌گیرد.
آخرین امپراطوری رمانی فانتزی است که در جامعه‌ای سرکوبگر و دیکتاتوری و پوشیده از مه و خاکستر اتفاق می‌افتد. در این جوامع، فرمانرواهایی حکومت می‌کنند که توسط رعایای خود به عنوان خدا در نظر گرفته می‌شوند.
در ادامه با کسیر، شخصیت اصلی داستان، آشنا می‌شویم. او که زمانی در زندانی بوده، حالا نقشه‌ای برای سرنگونی فرمانروای آن دارد و شورشی راه می‌اندازد. یک دختر جوان که وین نامیده می‌شود و دارای قدرت نادری است، به این شورش می‌پیوندد. اما آیا آنها می‌توانند پیروز شوند و مردم خود را از دست حاکمان ظالم نجات دهند؟
با خواندن این کتاب، متوجه خواهید شد که چرا بسیاری از افراد ساندرسون را از بهترین نویسندگان سبک فانتزی می‌دانند. این رمان در عین حال که بسیار سرگرم‌کننده و جالب است، به مضامین سیاسی نیز می‌پردازد که همین امر آن را خواندنی‌تر می‌کند.
تیغ شمشیر اثر جو ابرکرومبی
جو ابرکرومبی رمان‌های فانتزی فوق‌العاده‌ای در کارنامه خود دارد اما همه چیز با رمان تیغ شمشیر آغاز شد. این کتاب که اولین اثر ابرکرومبی است و همچنین اولین کتاب مجموعه سه‌گانه “قانون اول” است.
این کتاب، داستان تاریکی پر از خشم و خون است و از جنگجوی توانمندی به نام لوگن نه انگشتی می‌گوید که بسیاری بر این باورند این شخصیت بسیار شبیه به شخصیت “گاتس” در مانگای برزرک است. لوگن که گرفتار دشمنان زیادی است، حالا تقریبا یک مرده متحرک است و چیزی جز تاریکی و خشم احساس نمی‌کند. او در حین سفرهایش با بایز که یک جادوگر است و سپس با بازپرس گلوکتا ملاقات می‌کند.
سیرک شبانه اثر ارین مورگنشترن
سیرک شبانه رمان بسیار ویژه‌ای است، زیرا موگنشترن با نوشتن این رمان به شهرت جهانی رسید و نامش بر سر زبان‌ها افتاد. این کتاب یک رمان جادویی به تمام معناست؛ رمانی پر از شگفتی، تخیل و زیبایی.
همانطور که از نام اثر پیداست، داستان درباره یک سیرک جادویی است. این سیرک هنگام غروب ظاهر و در سحر ناپدید می‌شود. حالا صاحب مرموز آن، پروسپرو، بازی را با دوست قدیمی خود آغاز کرده که در آن هر کدام باید یک شاگرد تربیت کنند و در نهایت، این دو شاگرد در یک دوئل جادویی در برابر یکدیگر قرار می‌گیرند.
فضای ویکتوریایی، محیط سیرک و شخصیت‌های جادویی، همه‌ی اینها عواملی هستند که باعث شده تا این کتاب به یکی از هیجان‌انگیزترین و بهترین کتاب‌های فانتزی تبدیل شود.
سخن آخر
بعضی از روزها، همه‌ی ما از دنیای واقعی اطرافمان خسته می‌شویم و دوست داریم به دنیای جدیدی برویم که کاملا با اینجا متفاوت باشد. ژانر فانتزی برای همین روزهاست. فقط کافی است یکی از کتاب‌های این لیست را انتخاب کنید و مدت کوتاهی به دنیای دیگری سفر کنید. جایی که پر از چیزهای عجیب است، از جادو و تک شاخ‌ها گرفته تا هر چیزی که بتوانید تصور کنید.
