مسیر آموزش مستقیم نیست. این را دیگر همه میدانند. در این یادداشت 5 کتاب برای کودکان معرفی شده است که همگی مبنای داستانی دارند و میتوانند نقش مهمی در تربیت فرزندان یا شکوفایی استعداد آنها و رشد دادن خلاقیتشان ایفا کنند. این مطلب صرفاً از چند کتاب خارجی صحبت کرده و تنها در آخرین مورد، به یک کتاب ایرانی پرداخته است.
در آینده نزدیک، نشانک چند کتاب کودکانه با تألیف نویسندگان ایرانی را نیز پیشنهاد خواهد داد.
44 قصه، نوشته هانس کریستین اندرسن
در هر سن و سالی که باشید، امکان ندارد هیچ داستانی از هانس کریستین اندرسن به گوشتان نخورده باشد. «لباس جدید امپراتور»، «جوجه اردک زشت»، «بندانگشتی»، «دختر کبریتفروش» و «پری گلها» عنوان داستانهایی از هانس کریستین آندرسن هستند که شاید مردم سراسر جهان آنها را شنیده یا خوانده باشند.
اما کمتر دیده شده است که کسی با همهی قصههای آندرسن آشنا باشد. این کتاب نیز تنها 44 داستان شیرین از این نویسندهی بزرگ را دربر گرفته است که بسیاری از آنها از شاهکارهای ادبیات کودک در جهان محسوب میشوند. عنوانهای برخی از این داستانها به این شرح است: «جک ساده دل»، «آدم برفی»، «گل مینا»، «شاهزاده خانم و نخود» و «سوسک نادان».
دنیای معرکه تام گیتس، اثر لیز پیشون
چیزی که راجع این کتاب جلب توجه میکند این است که علاوه بر نوشتن، تصویرگری این کتاب را نیز خود نویسنده انجام داده است و «بهرنگ رجبی» آن را به فارسی برگردانده است. این کتاب اولین جلد از مجموعهی «تام گیتس» است. این مجموعه برندهی جایزهی طنز «رولد دال» در سال 2011 شده است. کتاب مذکور برای گروه کودک و نوجوان نوشته شده است. تصاویر کتاب جذابیت متن آن بیشتر کرده و به نوعی مکمل آن شده است.
در قسمتی از کتاب آمده است: «صبح اولین روز مدرسه بعد از تعطیلات است. تام تازه میفهمد که تکلیف تعطیلاتش را انجام نداده. جای همهی میزهای کلاس عوض شده و مارکوس زرزرو بغلدستی تام شده. آقای فولرمن هم نقشههایی در سر دارد. همهی اینها برای تام شروع یک فاجعه است اما …».
اگر دوست دارید در مورد نویسنده بدانید باید گفت: «پیشون متولد 1963 در لندن است. از کودکی عاشق نقاشی کشیدن بود، در دانشگاه گرافیک خواند و بعد هم شد تصویرگر کتاب کودکان. مجموعه ماجراهای تام گیتس اولین مجموعهای است که تا به حال برای نوجوانان نوشته او تاکنون ده جلدش را منتشر کرده است.» این کتاب را انتشارات « هوپا » به چاپ رسانده است.
خانه درختی 13 طبقه، نوشته اندی گریفیتس
تصویرگری این کتاب را «تری دنتون»، تصویرگر معروف استرالیایی انجام داده است و «آنیتا یارمحمدی» آن را به فارسی برگردانده است. این کتاب سهم زیادی در به اوج رساندن خلاقیت بچهها دارد. در قسمتی از کتاب آمده است: «تری و اندی برای ما از خانهی درختی سیزدهطبقهشان میگویند.
توی هر طبقه کلی خبر و ماجراست. حوضچهی کوسههای آدمخوار، آزمایشگاه مخفی زیرزمینی، رصدخانه و منجنیق غولپیکر، مسیر گندهی بولینگ، استخری که میشود داخلش را دید و کلی چیزهای باحال دیگر.
طبق معمول مهلت تحویل کتاب اندی و تری سر آمده و آقای غولدماغ سرشان داد و بیداد راه میاندازد که فقط تا ساعت پنج بعدازظهرِ فردا فرصت دارند که کتاب را تحویل دهند. اندی به هولو ولا میافتد که زودتر کتاب را بنویسند.
اما تری مدام بازیگوشی میکند و به جای این که فکر کتاب باشد، دنبال چیزهای مسخرهی دیگری است که حرص اندی را در میآورد: سفارش میمون دریایی، رنگکردن گربهی جیل و تبدیل آن به قناری، ساخت موز غولپیکر و حتی خوشوبش و عشقوعاشقی با یک پری دریایی خوشگل که سر از وان حمام درآورده تا بالاخره این که سروکلهی سوپر انگشت پیدا میشود. سوپر انگشت چارهی همهی مشکلاتی است که انگشتلازمند! …». این کتاب را انتشارات « هوپا » به چاپ رسانده است.
پاستیلهای بنفش، اثر کاترین اپلگیت
این کتاب فرزند شما را به نرمی با واقعیتهای اجتنابنناپذیر و تلخ آشنا میکند. رمان جذاب و دوستداشتنی «پاستیلهای بنفش» دربارهی جکسون و خانوادهاش است که روزهای سختی را سپری میکنند؛ چراکه پدر خانواده به بیماری ام اس دچار شده و به همین دلیل کار خود را از دست داده است.
این خانواده دیگر هیچ پولی برای پرداخت اجاره خانه و خرید غذا ندارند. اوضاع به قدری وخیم است که در آیندهی نزدیک تمام اعضای خانواده یعنی جکسون، خواهرش، والدین و سگشان مجبور خواهند شد در مینی ون زندگی کنند، البته والدین نهایت تلاش خود را میکنند تا فرزندان خود را از این مسائل دور نگه دارند. جکسون شخصیت اصلی و راوی داستان است؛ او احساسات خود را با شما در میان میگذارد.
این پسر اکنون به کلاس پنجم دبستان میرود و با جدیت به شما میگوید که اصلاً خیالپردازی دوست ندارد و خود را شیفتهی حقیقت میداند. البته ناگفته نماند که او هم مانند بسیاری در کودکی دوستی خیالی داشت، نام دوست او کرنشا بود، گربهای عظیمالجثه و سخنگو!
365 قصه برای شبهای سال، نوشته مژگان شیخی
اگر شما از آن دست پدر و مادرهایی هستید که دوست دارند همراه بچههایشان خودشان هم سرگرم شوند، حتما این اثر را تهیه کنید. این کتاب را باید یک مجموعه داستان کودک دانست که درونمایهی قصههایش را موضوعات و مفاهیم مرتبط با جامعه ایران است. این موضوع نکتهی مثبتی برای این کتاب محسوب میشود.
از طرفی در این کتاب تعداد قابل توجهی از قصههای کوتاه با موضوعات و تصویرسازیهای متفاوت نگاشته شده است. این موضوع جذابیت خوانش کتاب را برای کودکان بیشتر کرده و باعث میشود آنها با قصهها ارتباط بهتری برقرار کنند.
نویسنده در مورد نگارش این کتاب گفته است: «من همیشه دوست داشتم کتابی بنویسم که به اندازه یک سال قصه داشته باشد، زیرا از دوران کودکیم دغدغه تمام شدن قصه هایم را داشتم. بنابراین خانواده ها با داشتن چنین کتابی آسودگی خیال پیدا می کنند و دیگر نگران قصه شب های بعدی بچه هایشان نخواهند بود.»
نشانک، با تأکید ورزیدن بر اصل مطالعه، دوستی و انس با کتابها را به عنوان اولین قدم یک سبک زندگی زیبا، به شما پیشنهاد میکند.